Açık kaynak yazılım veya açık kaynaklı
yazılım veya kaynağı açık yazılım, kaynak kodu isteyen herkese açık olan
yazılımlardır. Bu tür yazılımların ayırt edici özelliği kullanıcıya yazılımı
değiştirme özgürlüğü sağlamasıdır. Açık kaynak kodlu yazılımlar, uyarlanabilir,
sağlam, hızlı ve güvenlidir. Açık kaynak kod dünyası, yeni bir yazılım üretme
biçimi, yeni iş modelleri sunmaktadır. Dünyanın her tarafından bilişim
uzmanlarınca imece yöntemi ile endüstri standartlarında geliştirilen açık
kaynak kod yazılımları, insanlığın ortak malıdır. Programcılar yazılımları
geliştirirken kullandıkları programlama dilleriyle kaynak dosyaları
oluştururlar. Daha sonra derlemeli dillerde (C, C++, Java, Pascal) bu dosyayı
derleyerek çalıştırılabilir hale çevirirler. Açık kaynaklı yazılım savunucuları
her üretilen ve dağıtılan programla birlikte kaynak kodunun da dağıtılmasını
savunurlar. Bu sayede geliştirme esnasında ve ilerde yeni sürümlerin ortaya
çıkması esnasında daha çok sayıda gözün süzgecinden geçmiş daha kaliteli bir
yazılım çıktığını düşünürler. Açık kaynaklı yazılımlar 2005 senesi itibariyle
bir patlama yapmışlar ve onbinlere varan program ve varyanta ulaşmışlardır. En
iyi bilinenler Linux, Open Office, GNU, Debian'dır. Açık kaynaklı yazılımlar,
en küçüğünden cep telefonu, saat gibi gömülü sistemlerden, en büyüğünden süper
bilgisayarlara, ev kullanıcılarından KOBİ'lere, kamu kurumlarından her türden
okullara, tüm kurum ve bireylerin rahatça kullanabileceği, gereksinimlere göre
basitleştirilebilen,sağlamlaştırılabilen, güçlendirilebilen yazılımlardır.
Açık kaynak kod
yazılımlar, her alanda çözümler sunarak, yazılım tekellerine karşı tüketiciye
seçenekler sunmaktadır. Almanya, İspanya, Meksika, Brezilya, Çin, Kore,
Hindistan gibi birçok ülke, kamu kurumlarında açık kaynak kodlu yazılımlarının
kullanımını benimsemiş ve bilgi toplumu stratejilerin bir parçası yapmışlardır.
Avrupa Birliği, UNESCO, Dünya Bankası gibi kuruluşlar güvenlik ve tasarruf gibi
gerekçelerle açık kaynak yazılımlarını önermektedir. Dünya üzerindeki hemen her
ülke kendi gereksinimlerine göre açık kaynak kodlu bir Linux dağıtımı
geliştirmiştir. Türkiye'de TÜBİTAK'ın girişimi ile bu yönde ULUDAĞ: Ulusal
Dağıtım Projesi başlatılmış ve bir Linux dağıtımı olan Pardus Ulusal İşletim
Sistemi hazırlanmıştır. Türkiye'de açık kaynak kod topluluğu 10 yılı aşkın bir
süredir bulunmakta, Turkuaz, Gelecek Linux, İstanbulx, Boreas, Turkix gibi
dağıtımlar ve başka açık kaynak kodlu yazılımlar ve uygulamalar
geliştirilmekte, açık kaynak firmaları kurulmaktadır. Açık kaynak kodlu yazılım
toplulukları, şu görüşlerle açık kaynak ortamlarını desteklemektedir:
"Açık kaynak kodlu yazılımlar tasarruf ve güvenliğin ötesinde de bir ülke
ekonomisi için önemlidir. Açık kaynak ortamları, teknoloji üretebilecek
gençleri yetiştirmenin etkin yollarından biridir. İthal hazır çözümler yerine,
ülke insanına güvenmek, ona yatırım demektir. Açık kaynak, kendi okullarında
gereksinimlerine göre uyarlanmış, güvenli, sağlam ve ucuz çözümler demektir.
Açık kaynak yazılımlar, mütevazı donanımları etkin kullanabilmek demektir. Tüm
üretim ve servis sektörlerinde bilişim maaliyeti gittikçe artmaktadır. Açık kaynak
yazılımlar, en başta lisanslar nedeniyle bu maliyetleri düşürerek, yerli
sanayici ve bilişimciye destek demektir, ülkenin rekabet yeteneği artırmak
demektir. Açık kaynak yazılımları, kapalı kaynak kod yazılımlarla yetenek ve
performansta yarışacak konumdadır. Açık kaynak yazılımların tam rekabet
ortamında kapalı kaynak yazılımlarla yarışması gerekir. Temel bilişim eğitimin
marka bağımlılığı yaratmayacak, kullanıcıyı tüm alternatif platform ve
ürünlerde çalışabilme yeteneğini kazandıracak, ürünlere değil kavramlara
ağırlık vermesi gerekir."
Yorumlar
Yorum Gönder